Konsernbidrag

Det er frådrag for konsernbidrag for givarselskapet ved inntektsfastsetjinga så lenge bidraget ligg innanfor den elles skattepliktige alminnelege inntekta.

Frådragsretten føreset at konsernbidraget er lovleg, som skildra i aksjelova § 8-5. 

Konsernbidrag er skattepliktig inntekt for det mottakande selskapet.  

Det er ikkje skatteplikt for mottakarselskapet for den delen av konsernbidraget som givarselskapet ikkje har fått frådrag for. Dette gjeld for den delen av konsernbidraget som overstig den skattepliktige inntekta hos givarselskapet. Det er heller ikkje skatteplikt dersom givarselskapet ikkje har frådragsrett for konsernbidraget etter skattelova § 10-2 andre ledd.

Bidraget er skattepliktig inntekt det same inntektsåret det gir rett til frådrag for givarselskapet. 

Forpliktinga til å gi konsernbidrag er ikkje gjeld for givarselskapet og ikkje formue for det mottakande selskapet før det er vedtatt av generalforsamlinga. Normalt skjer dette i året etter inntektsåret (skattleggingsperioden). 

I nokre tilfelle kan vedtak om bidrag vere gjort, utan at det er overført innan utgangen av inntektsåret. I desse tilfella vil forpliktinga vere gjeld i givarselskapet. Kravet på bidrag er då formue i det mottakande selskapet. 

Når generalforsamlinga har godkjent årsrekneskapen for det siste rekneskapsåret, kan ho gi styret fullmakt til å dele ut konsernbidrag på grunnlag av årsrekneskapen til selskapet. Fullmakta kan berre gjelde fram til den neste ordinære generalforsamlinga. Fullmakta kan ikkje brukast før ho er registrert i Føretaksregisteret. I desse tilfella kan det bli gitt konsernbidrag på grunnlag av ein balansedato som ligg meir enn 12 månader tilbake i tid. 

Eit tilleggskonsernbidrag som blir vedtatt at skal delast ut i perioden etter at generalforsamlinga har godkjent årsrekneskapen for det siste rekneskapsåret og fram til årsskiftet, får skattemessig verknad for vedtaksåret. Kravet til mellom anna konserntilknyting må vere oppfylt ved utgangen av dette året. 

Eit tilleggskonsernbidrag som blir vedtatt i perioden 1. januar og fram til neste ordinære generalforsamling får verknad for det førre året. Kravet til mellom anna konserntilknyting må også i dette tilfellet vere oppfylt ved utgangen av det førre året. 

Eit selskap kan både gi og få konsernbidrag i det same inntektsåret. Dette blir kalla for “sirkelkonsernbidrag”. Det er ingen grenser for kor mange konsernbidrag eit selskap kan gi eller få for kvart enkelt år.  

Sirkelkonsernbidrag blir brukte når det er behov for å tilføre nødvendig eigenkapital til eit givarselskap, slik at kravet til forsvarleg eigenkapital og likviditet er oppfylt hos givaren. Sjå også den bindande førehandsfråsegna frå Skattedirektoratet, gitt 7. mars 2005 (BFU 22/05).

Konsernbidraget kan ikkje bli gitt utan skattemessig verknad når givarselskapet har skattepliktig alminneleg inntekt. 

Konsernbidrag kan også bli gitte på grunnlag av ein mellombalanse som er utarbeidd og revidert etter reglane for årsrekneskap og godkjend av generalforsamlinga.

Eit ekstraordinært konsernbidrag kan bli gitt kor tid som helst i året. Balansedagen kan ikkje liggje lenger tilbake i tid enn seks månader før den dagen avgjerda om å gi konsernbidraget blir tatt. Ekstraordinært konsernbidrag som blir vedtatt på grunnlag av ein mellombalanse gir skattemessig verknad for det inntektsåret som mellombalansen gjeld. Dette gjeld uavhengig av kva år avgjerda om å gi konsernbidraget blir tatt. Kravet til mellom anna konserntilknyting må vere oppfylt ved utgangen av det inntektsåret konsernbidraget gjeld. 

I eit skattekonsern med minoritetsaksjonærar kan majoritetsaksjonærane overføre verdiar gjennom konsernbidrag. Reglane i aksjelova om minoritetsvern sikrar at minoritetsaksjonærar ikkje blir urimeleg forskjellsbehandla. Dersom minoritetsaksjonærane blir forskjellsbehandla, kan dei ha krav på kompensasjon i form av utbytte.  

Døme på korleis ein bereknar kompensasjon: 

Konsernbidrag / majoritetsaksjonæren sin eigardel x (1 – skattesats) x minoritetsaksjonæren sin eigardel. 

• Konsernbidrag: 1 000 000 
• Majoritetsaksjonæren sin eigardel: 91 prosent 
• Skattesats: 22 prosent
• Minoritetsaksjonæren sin eigardel: 9 prosent 
• Kompensasjon = 1 million/91 x (1 – 0,22) x 9 = 77 143

Dette er ein reknemetode som først er utarbeidd av Skaret og Sveen i 1996, omtalt i Norsk bedriftsskatterett (2021).

For selskap som betaler finansskatt på lønn, skal eit frådragsgodkjent eller skattepliktig konsernbidrag som blir overført til eller frå eit selskap som ikkje betaler finansskatt på lønn, bli nedjustert med ein faktor. Faktoren blir sett til skattesatsen på alminneleg inntekt delt på skattesatsen på alminneleg inntekt for selskap som svarer finansskatt på lønn. For 2023 vil denne faktoren vere 22 / 25.

Kva selskap som skal betale finansskatt er forklart i folketrygdlova § 23-2 a

Døme

Givarselskapet (finansskatt 25 prosent) overfører konsernbidrag med 1 000 000 kroner: 

Inntekt før gitt konsernbidrag        1 000 000 kroner

- Gitt konsernbidrag                         880 000 kroner (1 000 000 x 22/25)   

= Skattepliktig inntekt                      120 000 kroner 

Mottakarselskapet (skatt 22 prosent):  

Inntekt før mottatt konsernbidrag              -1 200 000 kroner

+ Mottatt konsernbidrag                              1 000 000 kroner

= Skattepliktig inntekt                                    -200 000 kroner

Samla skatteeffekt for givaren og mottakaren er 220 000 kroner. 

Eit samvirkeføretak kan yte konsernbidrag til eit anna føretak i same føderative samvirke. Vilkåret om meir enn 90 prosent eigardel for morselskapet gjeld ikkje når eit samvirkeføretak yter konsernbidrag til eit føretak som inngår i same føderative samvirke. Vilkåret om meir enn 90 prosent eigardel gjeld likevel dersom eit samvirkeføretak skal gi konsernbidrag til eit dotterselskap.

Livforsikrings- og pensjonsføretak har verken skatteplikt for mottatt konsernbidrag eller frådragsrett for gitt konsernbidrag til selskap som blir forvalta i investeringsval- og kollektivporteføljen. Konsernbidrag mellom slike selskap vil derfor vere konsernbidrag utan skattemessige verknader. 

Konsernbidrag mellom livsforsikrings- og pensjonsføretak gir rett til frådrag på vanleg måte viss eigardelen er knytt til selskapsporteføljen. 

Det kan ikkje krevjast frådrag for konsernbidrag i inntekt som er særskattepliktig etter petroleumsskattelova. Det kan heller ikkje krevjast frådrag for konsernbidrag til dekning av underskott i verksemd som nemnt i petroleumsskattelova § 3 og § 5.  

Det er ikkje frådragsrett for betalt konsernbidrag mellom to selskap der det eine får skatten fastsett etter dei ordinære reglane og det andre etter reiarlagsskatteordninga.  

Har det mottakande selskapet tredd ut av ordninga, blir det ikkje gitt frådrag for konsernbidrag til dette selskapet i utgangsåret og dei to følgjande åra. Slikt konsernbidrag er heller ikkje skattepliktig for mottakaren.   

Utanlandske selskap heimehøyrande i land innanfor EØS blir rekna som likestilte med selskap heimehøyrande i Noreg dersom 

• det utanlandske selskapet svarer til eit norsk aksjeselskap eller eit selskap likestilt med eit slikt selskap 
• selskapet er skattepliktig til Noreg for verksemd her 
• det mottatte konsernbidraget er skattepliktig inntekt i Noreg for mottakaren. 

Utanlandske selskap heimehøyrande i land innanfor EØS, som tidlegare har hatt avgrensa skatteplikt, og som framleis har eit framførbart underskott i behald frå tidlegare verksemd i Noreg, kan også få konsernbidrag frå norske konsernselskap. Konsernbidraget kan ikkje overstige det framførbare underskottet i mottakarselskapet i Noreg. Mottakarselskapet sitt underskott til framføring skal reduserast tilsvarande det mottatte konsernbidraget. Dei ordinære vilkåra for å yte konsernbidrag må elles vere oppfylte.